Serwis Doradztwa Podatkowego

Wstępne badanie sprawy w sprawach z zakresu prawa pracy. Wypowiedzenie pracownikom dotychczasowych warunków umowy o pracę w związku z wprowadzeniem postanowień zbiorowego układu pracy mniej korzystnych dla pracowników

Sąd Najwyższy w postanowieniu z dnia 16 marca 2023 r., sygn. akt III PSK 25/22 uznał, że niedokładne (mylne) wniesienie odwołania od wypowiedzenia umowy o pracę przeciwko podmiotowi niebędącemu pracodawcą może być usunięte przez sąd pracy jako oczywista niedokładność w oznaczeniu pozwanego pracodawcy (art. 130 § 1 zd. 2 w związku z art. 467 ustawy z dnia 17 listopada 1964 r. kodeks postępowania cywilnego, zwany dalej: ,,k.p.c.’’), jeżeli pracownik potwierdził zweryfikowany sposób oznaczenia strony pozwanej. Takie sprostowanie nie wymaga cofnięcia skutecznego i terminowo złożonego odwołania ani podmiotowego przekształcenia powództwa (art. 477 w związku z art. 194 § 1 i 3 k.p.c.). W takich okolicznościach sąd pracy, w ramach wstępnego badania sprawy (art. 467 k.p.c.), winien wyjaśnić rzeczywiste intencje powoda i umożliwić usunięcie wady oznaczenia strony w celu nadania prawidłowego biegu wniesionemu pozwowi. Sąd pracy nie może w tym zakresie wykazywać postawy biernej i powinien skorzystać z możliwości wskazanych w art. 467 § 1 k.p.c.

W judykaturze Sądu Najwyższego ugruntowana jest wykładnia, w myśl której postanowienia normatywne porozumienia zbiorowego (np. pakietu socjalnego) nie mogą zostać wypowiedziane pracownikowi na podstawie art. 42 lub art. 21413 § 2 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. Kodeks pracy, zwana dalej:,, k.p.’’;

jako niedotyczące warunków pracy lub płacy wynikających z umowy o pracę lub układu zbiorowego pracy. Przyjmuje się, że przepisy dotyczące układów zbiorowych, mające charakter wyjątków, nie mogą być w drodze analogii przenoszone na inne porozumienia zbiorowe. Tak więc art. 21413 § 2 k.p. nie ma zastosowania do pakietu społecznego (wyroki Sądu Najwyższego: z dnia 6 września 2012 r., II PK 29/12, LEX nr 1350603; z dnia 11 kwietnia 2007 r., II PK 268/06, LEX nr 898855; z dnia 25 lutego 2009 r., II PK 184/08, LEX nr 736729). W motywach tych judykatów Sąd Najwyższy wyjaśnia, że art. 21413 § 2 k.p. nakazujący stosowanie wypowiedzenia zmieniającego do zmiany warunków pracy i płacy wynikających z układu zbiorowego pracy, jest wyjątkiem od ustanowionej w art. 42 k.p. zasady, iż wypowiedzenie warunków pracy i płacy ma zastosowanie tylko do warunków pracy i płacy wynikających z umowy o pracę. Rozszerzenie jego stosowania na pakiety socjalne jest zatem nieuzasadnione. Brak konieczności stosowania tego przepisu do pakietów socjalnych wynika również z pełnienia przez porozumienia zbiorowe (w tym pakiety socjalne) odmiennych funkcji niż układy zbiorowe pracy (wyrok Sądu Najwyższego z dnia 26 września 2018 r., II PK 147/17, OSNP 2019 Nr 4, poz. 41).

Jak wskazał SN w orzekanej sprawie nie ma do czynienia z pakietem socjalnym, którego dotyczą powołane przez skarżącego judykaty, lecz z układem zbiorowym pracy, do którego wprost odnosi się regulacja zawarta w przepisach Kodeksu pracy normującej kwestię skutków prawnych wejścia w życie nowego układu zbiorowego pracy lub jego zmiany. Sąd Rejonowy ustalił bowiem, że na podstawie § 16 obowiązującego u strony pozwanej ZUZP powód był uprawniony do otrzymywania dodatku za staż pracy w poprzednich zakładach pracy, gdyż ZUZP wszedł w życie od 6 czerwca 2002 r., zaś powód pozostawał w tej dacie pracownikiem pozwanego i został objęty zapisami tego Układu. Po 1 stycznia 2011 r. nastąpiła zmiana ZUZP polegająca między innymi na wyeliminowaniu wypłaty świadczenia określanego jako dodatek za staż obcy.

 

Malwina Sik

Konsultant prawny
malwina.sik@isp-modzelewski.pl
tel. 22 517 30 93

Skontaktuj się z naszą redakcją