Serwis Doradztwa Podatkowego

Zerowanie sald w ramach umowy o wspólnym zarządzaniu płynnością finansową a podatek od czynności cywilnoprawnych

     Zerowanie sald, ani żadna z czynności wykonywanych w ramach umowy o wspólnym zarządzaniu płynnością finansową nie będą podlegać opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych.

     Umowa cash poolingu jest umową nienazwaną i jako taka nie mieści się w zamkniętym katalogu czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych zdefiniowanym w art. 1 ustawy z dnia 9 września 2000 r. o podatku od czynności cywilnoprawnych.

     Zgodnie z art. 1 ustawy z dnia 9 września 2000 r. podatkowi podlegają następujące czynności:

  1. umowy sprzedaży oraz zamiany rzeczy i praw majątkowych,
  2. umowy pożyczki pieniędzy lub rzeczy oznaczonych tylko co do gatunku,
  3. (uchylona),
  4. umowy darowizny ? w części dotyczącej przejęcia przez obdarowanego długów i ciężarów albo zobowiązań darczyńcy,
  5. umowy dożywocia,
  6. umowy o dział spadku oraz umowy o zniesienie współwłasności ? w części dotyczącej spłat lub dopłat,
  7. (uchylona),
  8. ustanowienie hipoteki,
  9. ustanowienie odpłatnego użytkowania, w tym nieprawidłowego, oraz odpłatnej służebności,
  10. umowy depozytu nieprawidłowego,
  11. umowy spółki.

     Umowa cash poolingu, jako umowa nienazwana, nie została natomiast wymieniona w powyższym zamkniętym katalogu czynności cywilnoprawnych objętych podatkiem od czynności cywilnoprawnych.

     Należy uznać, że na żadnym etapie funkcjonowania umowy cash poolingu nie dochodzi do opodatkowania rozliczeń podatkiem od czynności cywilnoprawnych. Czynności wykonywane przez spółkę lub spółki z grupy kapitałowej w wykonaniu umowy cash poolingu nie spełniają bowiem definicji pożyczki uregulowanej w art. 720 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny.

     Umowa cash poolingu (zarządzania płynnością finansową) jest natomiast umową o świadczenie usług finansowych oferowaną przez banki. Usługa ta jest przeznaczona do efektywnego zarządzania środkami finansowymi podmiotów gospodarczych. Głównym celem umowy o zarządzanie płynnością finansową jest optymalizacja zarządzania stanem środków pieniężnych na wielu rachunkach bankowych należących do jednej grupy kapitałowej.

     System zarządzania płynnością finansową umożliwia koncentrację środków podmiotów grupy kapitałowej oraz kompensatę przejściowych nadwyżek wykazywanych przez jedne podmioty z przejściowymi niedoborami zaistniałymi u innych podmiotów. Jedną z najważniejszych korzyści takiego systemu jest możliwość globalnego minimalizowania kosztów działalności podmiotów z grupy kapitałowej.

     Konstrukcja umowy cash poolingu, jako sposobu gospodarowania wolnymi środkami finansowymi uczestniczących spółek, nie wyczerpuje zatem istotnych znamion pożyczki. W przedmiotowym systemie zarządzania płynnością niektóre spółki z grupy kapitałowej mogą posiadać chwilowo wolne środki finansowe, podczas gdy inne mogą posiadać niedobór tych środków. Z tytułu uczestnictwa w powyższych transakcjach dla wszystkich spółek grupy kapitałowej powstają określone prawa i obowiązki, jednak nie dochodzi w tym przypadku do zawarcia lub realizacji umowy pożyczki, ponieważ brak jest zobowiązania do przeniesienia określonej ilości pieniędzy na określony w umowie podmiot.

     Ponadto, umowa cash poolingu nie spełnia wskazanych w art. 720 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. warunków niezbędnych dla uznania jej za umowę pożyczki. Żadnej ze stron przedmiotowej umowy nie można określić jako pożyczkobiorcę lub pożyczkodawcę. Przedmiotowa umowa nie zawiera bowiem zobowiązania żadnego z podmiotów wchodzących w skład grupy kapitałowej do przeniesienia na własność innego podmiotu wchodzącego w skład grupy kapitałowej określonej ilości pieniędzy ani też zobowiązania do zwrotu tej samej ilości pieniędzy.

     Podsumowując, umowa o zarządzanie płynnością finansową, której stroną są spółki będące członkami grupy kapitałowej i bank, jak również żadne czynności wykonywane w ramach tej umowy nie mogą być utożsamiane z pożyczką w znaczeniu ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. i w konsekwencji nie mogą być opodatkowane podatkiem od czynności cywilnoprawnych. W przedmiotowym systemie zarządzania płynnością finansową, w przeciwieństwie do umowy pożyczki, żaden z podmiotów uczestniczących nie zobowiązuje się do udostępnienia środków innemu podmiotowi, ani też nie zobowiązuje się do zwrotu określonych środków dla tego podmiotu.

     Powyższe stanowisko zostało zaprezentowane w interpretacji indywidualnej Dyrektora KIS z dnia 8 lutego 2021 r. sygn. akt 0111-KDIB2-2.4014.267.2020.1.DR.

 

Aleksandra Szczęsny

Konsultant podatkowy, Śląski Oddział Instytutu Studiów Podatkowych

aleksandra.szczesny@isp-modzelewski.pl

tel. 32 259 71 50

Skontaktuj się z naszą redakcją