9. Wykorzystanie energii elektrycznej w produkcji wyrobów metalurgicznych
W wyroku WSA w Gliwicach z dnia 22 listopada 2017 r. (sygn. III SA/Gl 779/17) stwierdzono, że zwolnieniem podatkowym w podatku akcyzowym objęte jest wykorzystanie energii elektrycznej nie w całej produkcji wyrobów metalurgicznych, ale wyłącznie w procesach metalurgicznych, podczas których ma miejsce wytworzenie metalu (przeobrażenie surowców w metal).
Spór sprowadzał się do ustalenia relacji pomiędzy pojęciami „proces metalurgiczny” oraz „produkcja”. Skarżąca uznała powyższe pojęcia za tożsame i stała na stanowisku, że proces metalurgiczny należy rozumieć szeroko, lokując w nim wszelkie działania związane z produkcją. Organ stwierdził natomiast istnienie wyraźnej różnicy pomiędzy wspomnianymi terminami. W jego przekonaniu proces metalurgiczny jest bowiem określeniem węższym niż produkcja.
Zgodnie z art. 30 ust. 7a pkt 3 ustawy o podatku akcyzowym zwalnia się od akcyzy energię elektryczną wykorzystywaną w procesach metalurgicznych. Te zaś nie zostały ustawowo zdefiniowane – w przeciwieństwie do procesów mineralogicznych, o których mowa w art. 30 ust. 7a pkt 4 ustawie.
Także w Dyrektywie energetycznej brak jest wyjaśnienia rozumienia wspomnianego terminu. Tym samym, zdaniem Sadu, ustalając znaczenie pojęcia „proces metalurgiczny” w pierwszej kolejności należy się odwołać do językowego rozumienia tego terminu, które jednak powinno być zgodne z celem, jaki przyświecał prawodawcy unijnemu kształtującemu warunki do wprowadzenia zwolnienia podatkowego, na zasadach wskazanych w art. 17 ust. 1 i 2 Dyrektywy energetycznej. Metalurgia to nauka o metodach i procesach otrzymywania metali z rud, ich rafinacji, wytwarzania stopów oraz dalszej obróbki mającej na celu nadanie im odpowiednich kształtów i właściwości.
Proces metalurgiczny obejmuje zaś: wstępną przeróbkę rudy (wzbogacanie i spiekanie miałkich rud), właściwy proces prowadzący do otrzymywania metalu zwanego hutniczym (surowym) oraz rafinację metalu, w wyniku której powstaje metal użytkowy, nadający się do obróbki plastycznej, odlewania lub wytwarzania stopów (zob. Encyklopedia Powszechna PWN). Rafinacja metalu służy bowiem oczyszczaniu surowego metalu lub stopu z zanieczyszczeń. Wszystko to sprawia, że zasadne staje się określenie mianem procesu metalurgicznego całokształtu czynności (działań) z zakresu przetwarzania, oczyszczania i obróbki rud metalu (nadto surówki lub złomu), w wyniku których wytwarzany jest metal.
Takie językowe rozumienie określenia „proces metalurgiczny” jest zaś zgodne z treścią art. 17 ust. 1 i 2 Dyrektywy energetycznej i ukształtowanymi tam prawnymi wymogami wprowadzania do prawa krajowego ulg lub zwolnień podatkowych w podatku akcyzowym od energii elektrycznej zużywanej przez zakłady energochłonne.
Proces metalurgiczny w jego językowym (słownikowym, encyklopedycznym) znaczeniu obejmuje zatem wstępną przeróbkę rudy (wzbogacanie i spiekanie miałkich rud), właściwy proces prowadzący do otrzymywania metalu zwanego hutniczym (surowym) oraz rafinację metalu, w wyniku której powstaje metal użytkowy, nadający się do obróbki plastycznej, odlewania lub wytwarzania stopów.
To zaś sprawia w ocenie Sadu, że słuszne jest stanowisko, w myśl którego do procesów metalurgicznych, o których mowa w art. 30 ust. 7a pkt 3 ustawy nie można zaliczyć:
– czynności zachodzących na magazynie surowców, związanych ze sprawdzaniem pod względem ilościowym, oznaczenia i składowaniem surowców, brykietowaniem wiórów i frezowin w brykieciarce, paczkowaniem złomu w prasie hydraulicznej, badaniem próbek zakupionego złomu, segregowaniem złomu z wykorzystaniem separatora magnetycznego, dzielenia złomu na nożycy gilotynowej;
– czynności zachodzących w wydziale odlewni, związanych z badaniem składu chemicznego odlanych próbek, przecinaniem wlewka, frezowaniem, toczeniem wlewka; czynności związanych z badaniem składu chemicznego odlanych próbek, frezowaniem (z wyłączeniem bezpośredniego zawracania zgromadzonych frezowi do przetopu tego samego gatunku, które jako wsad trafiają bezpośrednio do przetopu w Piecu Indukcyjnym Kanałowym – podlegające zwolnieniu), a także czynności związanych ze zwijaniem ofrezowanego płaskownika w krąg oraz działań przejawiających się pokrywaniem odpowiednim środkiem i suszeniem wlewnic, układaniem na palecie wystudzonych gąsek i ich opisywaniem;
– czynności zachodzących na wydziale walcowni (w instalacji walcowania na gorąco), związanych z obcinaniem końców walcówki na nożycy gilotynowej, składowaniem i transportem walcówki, frezowaniem walcówki;
– czynności w instalacji walcowania na zimno, związanych ze zwijaniem po walcowaniu, wiązaniem kręgów, wyrównywaniem i cieciem na nożycy gilotynowej;
– czynności w instalacji obróbki cieplnej zachodzących po zakończeniu chłodzenia – przewożenia suwnicą zestawu (palety kręgu taśmy) na obracarkę;
– czynności w instalacji przygotowywania powierzchni (z wyłączeniem chemicznej obróbki – trawienia i procesu pasywowania, które będzie podlegało zwolnieniu);
– czynności w instalacji prostowania, związanych ze zwijaniem wyprostowanej taśmy;
– czynności w instalacji cięcia (z wyłączeniem procesu prostowania, które będzie podlegało zwolnieniu);
– czynności związanych z wykorzystywaniem w ww. zakresie urządzeń transportowych (np. suwnic) i urządzeń chłodzących (np. w trakcie frezowania).
Żadne z powyższych działań nie mieści się bowiem w zakresie pojęcia „proces metalurgiczny” w jego – wskazanym wcześniej – językowym (słownikowym, encyklopedycznym) znaczeniu. Tym samym, zwolnieniem podatkowym w podatku akcyzowym objęte jest wykorzystanie energii elektrycznej nie w całej produkcji wyrobów metalurgicznych, ale wyłącznie w procesach metalurgicznych, podczas których ma miejsce wytworzenie metalu (przeobrażenie surowców w metal).
Agata Strocka
Konsultant podatkowy
Główny specjalista
w Dziale Audytu Podatkowego
agata.strocka@isp-modzelewski.pl
tel.: (22) 517 30 69
