7. Straty powstające podczas przemieszczania nabytych wyrobów węglowych a obowiązek podatkowy w podatku akcyzowym.
Do wątpliwości dotyczących obowiązku zapłaty podatku akcyzowego od wyrobów węglowych utraconych w trakcie transportu odnosi się m.in. interpretacja indywidualna nr 0111-KDIB3-3.4013.225.2018.1.PJ wydana 26 listopada 2018r. Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej wypowiedział się w niej w szczególności w kwestii opodatkowania wyrobów węglowych uznanych za skradzione w przypadku gdy własność tych wyrobów przeszła na Podatnika przed rozpoczęciem transportu.
Spółka, na wniosek której wydana została przedmiotowa interpretacja wskazała, że zużywa wyroby węglowe na cele opałowe, zwolnione od podatku akcyzowego na podstawie ustawy z dnia 6 grudnia 2008 r. o podatku akcyzowym (dalej określanej jako: „ustawa”). Dokładnie podstawą zwolnienia jest art. 31a ust. 1: pkt 1 – produkcja energii elektrycznej, pkt 5 – do łącznego wytwarzania ciepła i energii elektrycznej oraz pkt 8 – zużycie przez zakład energochłonny wykorzystujący wyroby węglowe. Spółka nie jest zarejestrowana jako pośredniczący podmiot węglowy, a zgodnie z umowami własność wyrobów węglowych przechodzi na nią bezpośrednio u producenta (na bramie kopalni lub innym miejscu wskazanym w umowie, np. na warunku Incoterms: FCA).
Spółka podała ponadto, że organizuje transport nabytych wyrobów węglowych do swoich zakładów produkcyjnych, przy czym zgodnie z umowami podpisanymi z firmami zajmującymi się przewozem wyrobów węglowych, za straty wyrobów węglowych w transporcie powyżej ustalonego progu odpowiada przewoźnik. Straty wyrobów węglowych w transporcie wynikać mogą z przyczyn naturalnych, takich jak np. osuszenie się węgla w trakcie transportu, jak i z kradzieży wyrobów węglowych, na co wskazują różnego typu okoliczności, jak np. zerwane plomby, otwarte drzwi wagonowe. Gdy nie jest możliwe ustalenie czy w zaistniałych sytuacjach doszło do kradzieży, Spółka dokonuje ważenia naruszonych wagonów (potwierdzenie zmniejszonej ilości niż deklarowana przy załadunku w kopalni) oraz przesyła reklamację z opisem sytuacji do przewoźnika. Natomiast w sytuacji, kiedy takie zdarzenie zostanie wykryte przez przewoźnika, sporządza on tzw. protokół usypu, zawierający opis zdarzenia i jego prawdopodobną przyczynę.
Spółka stała na stanowisku, że w przedstawionych okolicznościach nie będzie zobowiązana do zapłaty podatku akcyzowego od wyrobów węglowych utraconych w trakcie transportu. Ocenę swą uzasadniła powołując się na wyrok WSA w Warszawie z 16 września 2015 r. (V SA/Wa 3534/14) oraz na pogląd wyrażony przez podsekretarza stanu w Ministerstwie Finansów w odpowiedzi (z dnia 2 sierpnia 2013 r.) na zapytanie poselskie nr 4796 w sprawie uregulowań prawnych dotyczących podatku akcyzowego w zakresie opodatkowania wyrobów węglowych. Wskazała m.in., że zgodnie z ustawą, ubytkami wyrobów węglowych są w szczególności:
- u pośredniczącego podmiotu węglowego – straty wyrobów węglowych powstałe w trakcie ich przemieszczania w związku z ich sprzedażą na terytorium kraju finalnemu nabywcy węglowemu,
- u finalnego nabywcy węglowego – straty wyrobów węglowych powstałe w trakcie ich przemieszczania w związku z nabyciem wewnątrzwspólnotowym lub importem przez niego tych wyrobów.
W konsekwencji ? jak dowodziła Spółka – straty wyrobów węglowych, których własność przeszła na Spółkę przed dokonaniem transportu wyrobów węglowych, powstałe w trakcie transportu wyrobów węglowych do zakładów produkcyjnych nie podlegają opodatkowaniu, ponieważ nie mieszczą się w definicji opodatkowanych ubytków wyrobów węglowych.
W ocenie Spółki, brak obowiązku zapłaty podatku akcyzowego dotyczy także przypadku kradzieży wyrobów węglowych, wówczas nie dochodzi bowiem u Spółki do wykonania żadnej z czynności objętych dyspozycją art. 9a ust. 1 ustawy. Wprawdzie zgodnie z art. 9a ust. 1 pkt 6 ustawy opodatkowaniu podlega „użycie lub sprzedaż wyrobów węglowych uzyskanych w drodze czynu zabronionego pod groźbą kary”, jednak w takiej sytuacji ? zdaniem Spółki – Podatnikiem jest osoba fizyczna która dokonała kradzieży wyrobów węglowych.
Prawidłowość powyższej oceny potwierdził Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej w wydanej na wniosek Spółki interpretacji indywidualnej nr 0111-KDIB3-3.4013.225.2018.1.PJ z 26 listopada 2018r.
Organ podkreślił, że jeśli przeniesienie prawa do rozporządzania wyrobami węglowymi jak właściciel następuje przed rozpoczęciem transportu wyrobów węglowych od producenta do zakładów należących do Spółki, to czynnością opodatkowaną jest w tym przypadku sprzedaż wyrobów węglowych na terytorium kraju, tj. finalnemu nabywcy węglowemu, o której mowa w art. 9a ust. 1 pkt 1 ustawy, a następujące po dokonaniu sprzedaży przemieszczenie wyrobów węglowych (np. z kopalni producenta do zakładu Spółki) nie jest związane z wykonaniem kolejnej czynności opodatkowanej akcyzą, lecz ma na celu dostarczenie już nabytych przez Spółkę wyrobów węglowych do jej zakładów.
Ponieważ zaś w przypadku podmiotów posiadających status finalnego nabywcy węglowego, ubytkami wyrobów węglowych są, zgodnie z przepisami ustawy, jedynie straty powstałe w trakcie ich przemieszczania w związku z nabyciem wewnątrzwspólnotowym lub importem wyrobów węglowych przez finalnego nabywcę węglowego, zatem straty powstające podczas przemieszczania (transportu) nabytych wyrobów węglowych na terytorium kraju, nie stanowią ubytków w rozumieniu ustawy, gdyż nie są związane z wykonywaniem czynności opodatkowanej. Czynność opodatkowana, tj. sprzedaż wyrobów węglowych finalnemu nabywcy węglowemu, ma bowiem miejsce wcześniej, przed dokonaniem tego przemieszczenia.
Organ zgodził się również, że w przypadku kradzieży do zapłaty podatku akcyzowego zobowiązany jest podmiot dokonujący użycia lub sprzedaży wyrobów węglowych, co oznacza, że Spółka nie jest zobowiązana do zapłaty podatku akcyzowego od skradzionej ilości wyrobów węglowych, gdyż nie dokonuje ani użycia, ani sprzedaży skradzionych wyrobów.
dr Joanna Kiszka
Starszy konsultant podatkowy
joanna.kiszka@isp-modzelewski.pl
tel. (32) 259 71 50
