12. Pojęcie procesu metalurgicznego.
Zarówno ustawa o podatku akcyzowym jak i przepisy wspólnotowe nie zawierają definicji procesów metalurgicznych. Z tego tez względu zasadne jest odwołanie się do znaczenia tego pojęcia w literaturze.
Procesy metalurgiczne są przede wszystkim stosowane w metalurgii. Zgodnie ze Słownikiem Języka Polskiego metalurgia to: 1. nauka o otrzymywaniu metali i nadawaniu im pożądanych własności; 2. dział przemysłu zajmujący się produkcją metali i wyrobów metalowych; przemysł metalowy.
W encyklopedii Wydawnictwa PWN metalurgia zdefiniowana została następująco: „dział nauki i techniki zajmujący się procesami otrzymywania metali z rud, ich rafinacji (rafinacja metali), wytwarzania stopów oraz obróbki mającej na celu nadanie im odpowiednich kształtów i właściwości”.
Encyklopedia Techniki pod hasłem „metalurgia” (Wydawnictwo Śląsk, Katowice 1985), powołując się na pozycje literaturowe: C. Kittel „Wstęp do fizyki ciała stałego” PWN, Warszawa 1976; T. Mazanek i inni „Metalurgia ogólna” Politechnika Śląska, Gliwice 1971, podaje następujące znaczenia słowa metalurgia: 1. Nauka o metalach i stopach oraz procesach ich otrzymywania i kształtowania. Posługuje się ona metodami fizyki i chemii. Głównymi jej działami są: fizyka metali i metaloznawstwo zajmujące się badaniem struktur i własności metali oraz zależnościami między nimi, teoria procesów metalurgicznych oraz teoria przeróbki plastycznej; 2. Technologia otrzymywania metali z rud i surowców wtórnych oraz przetwarzania metali surowych w użyteczne metale i stopy. Zależnie od stosowanych metod dzieli się na działy, którymi są: pirometalurgia, elektrometalurgia, hydrometalurgia, elektrohydrometalurgia i metalurgia proszków.
Zgodnie z inną definicją procesy metalurgiczne są to procesy otrzymywania surówki w podwyższonych temperaturach, najczęściej w wyniku redukcji tlenków. Za procesy metalurgiczne uważa się procesy polegające na otrzymywaniu, rafinacji oraz przetwarzaniu metali i ich stopów m.in. przy użyciu prądu elektrycznego („Technologia ogólna: podstawy technologii mechanicznych”, pod red. Aleksandra Góreckiego, WSIP 2014 r).
Właściwy proces metalurgiczny to proces otrzymywania surówki w podwyższonych temperaturach, najczęściej w wyniku redukcji tlenków („Podstawy technologii maszyn” J. Zawora, Warszawa 2001).
Ustalenie definicji pojęcia „procesu metalurgicznego” było przedmiotem licznych interpretacji podatkowych. W interpretacji indywidualnej z dnia 3 czerwca 2016 r. (nr IBPP4/4513-78/16/MK) Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach stwierdził, że właściwy proces metalurgiczny rozpoczyna się w „momencie rozpoczęcia transportu i załadunku wsadu do pieców topielnych (…) zwolnieniu z akcyzy na podstawie art. 30 ust. 7a pkt 3 ustawy, podlega energia elektryczna, która jest bezpośrednio zużyta w procesie metalurgicznym rozumianym jako ciąg następujących po sobie zmian fizykochemicznych powiązanych przyczynowo i stanowiących etapy produkcji dążące do wytworzenia określonego produktu – metalu w odpowiedniej formie, z wyłączeniem czynności przygotowawczych do tej produkcji, a także następujących w trakcie produkcji (nie mających bezpośredniego wpływu na proces metalurgiczny) oraz po samym wytworzeniu produktu końcowego będącego efektem tej produkcji” (stanowisko to potwierdził WSA w Gliwicach w wyroku z dnia 23 lutego 2017 r., sygn. akt III SA/Gl 1466/16, rozpatrujący skargę od powyższej interpretacji).
W interpretacji indywidualnej Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z dnia 25 października 2016 r. nr IPPP3/4513-79/16-2/MC, organ stwierdził, że „do procesu metalurgicznego można zaliczyć etap produkcji począwszy od załadowania za pomocą suwnicy zasilanej energią elektryczną wsadu do pieca topielnego”.
W interpretacji indywidualnej Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z dnia 22 czerwca 2017 r. nr IBPP4/4513-272/16-7/MK, organ interpretacyjny uznał, że: „do procesu metalurgicznego o którym mowa w art. 30 ust. 7a pkt 3 ustawy można zakwalifikować czynności związane z: przygotowaniem wsadu i jego załadunkiem do pieca (odpowiednie skomponowanie wsadu poprzez pobranie odpowiednich surowców z miejsc składowania, ich naważenie a następnie załadunek do pieca), wytapianiem ciekłego metalu w dwutyglowym piecu indukcyjnym, wygrzaniem kadzi, spustem żeliwa do wcześniej odpowiednio wygrzanej kadzi, zalewaniem form ciekłym metalem, chłodzeniem pasywnym w hali, wybijaniem z form oraz wyżarzaniem (obróbka cieplną) niektórych odlewów w piecach elektrycznych i gazowych.
Do procesów metalurgicznych można zakwalifikować również czynności związane z produkcją sprężonego powietrza oraz z wykorzystaniem urządzeń transportowych. (…)
Reasumując, zdaniem Organu czynności związane z: projektowaniem technologii i narzędzi, sporządzaniem masy formierskiej i rdzeniowej (w tym jej odświeżanie), wykonaniem form i rdzeni, oczyszczaniem i wykańczaniem odlewów, obróbką mechaniczną odlewów, zabezpieczaniem powierzchni odlewów i suszeniem naniesionych powłok, oświetleniem i wentylacją obiektów fabrycznych oraz kontrolą składu chemicznego wykonywaną w laboratorium nie można zakwalifikować jak elementy procesu metalurgicznego”.
Malwina Sik
Młodszy konsultant podatkowy, aplikant adwokacki
malwina.sik@isp-modzelewski.pl
tel. (22) 517 30 60
